โสม (Ginseng) สมุนไพรช่วยบำรุง มีสรรพคุณรักษาอาการนกเขาไม่ขัน

โสม (Ginseng) รู้จักกันดีในฐานะเป็นสมุนไพร ยาบำรุง เติบโตได้ดีเป็นพิเศษในพื้นที่หนาวเย็น เติบโตได้ดีในบริเวณซีกโลกเหนือ ทวีปเอเชีย และทวีปอเมริกาเหนือ นิยมปลูกทางตะวันออกเฉียงเหนือของจีน, ในประเทศเกาหลี ในทวีปอเมริกาเหนือนิยมปลูกใน แคนาดา และ วิสคอนซิน คนไทยนิยมกินโสมจากจีนหรือเกาหลีเหนือมากกว่าโสมจากอเมริกา

เมื่อก่อน โสมมีราคาที่สูงเพราะเมื่อก่อนต้องหาโสมป่าที่หายาก ปัจจุบันจึงปลูกเพื่อการค้าขายมากกว่า ทำให้หาไม่ยากจนเกินไป นำมาแปรรูปเป็นส่วนผสมในอาหารเสริมได้หลายอย่าง หาทานง่ายในปัจจุบัน ถือเป็นพืชเศรษฐกิจที่ได้รับการดูแลเป็นพิเศษจากภาครัฐของประเทศจีนและเกาหลี เพื่อให้มีคุณภาพและสารอาหารที่ได้มาตรฐานเหมาะแก่การส่งออก

โสม เสริมสมรรถภาพทางเพศ

รากและใบเป็นสมุนไพรที่ทั้งทาภายนอกและรับประทานได้ คุณสมบัติของโสมมีหลายอย่างที่ช่วยบำรุงร่างกาย เนื่องจากมีทั้งสารซาโปนิน และสารจินเซนโนไซด์ ที่มีสรรพคุณหลายอย่าง จนยากจะท่องจำได้หมด

โสมมีอีกสรรพคุณที่ช่วยในการกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนทางเพศ เนื่องจากสารจินเซนโนไซด์ชนิด Rg2 (Ginsenoside-Rg2) ในรากที่ปรับสมดุลร่างกาย แก้ปัญหาเรื่องอาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ แล้วยังกระตุ้นให้มีการผลิตน้ำเชื้ออสุจิได้ในปริมาณที่มากและอสุจิแข็งแรงมากขึ้น กรณีเพศหญิงจะช่วยทำให้ไข่สมบูรณ์ดียิ่งขึ้น

โสมแดง ต่างจาก โสมขาว

ลำต้นโสมสูงประมาณ 1 เมตร ส่วนที่ใช้ในการรับประทานมากสุด คือ ส่วนรากโสม รากลึกจากฟื้นประมาณ 1 ฟุต นิยมใช้โสมอายุ 3-6 ปี ในการทำสมุนไพร โดยเฉพาะโสมอายุ 6 ปี เชื่อว่ามีคุณค่าทางยามากสุด แบ่งเป็นสองประเภทตามการใช้งาน

โสมขาว

รากโสมสด ที่ขุดขึ้นมาจากดิน ล้างทำความสะอาด สามารถนำไปใช้ได้ทันที อาจนำไปตากแห้งให้น้ำระเหยออกไปเพื่อให้เก็บรักษาไว้ใช้ได้นานขึ้น ใช้เป็นส่วนผสมของยาจีนและทำอาหารได้ ถึงสรรพคุณทางยาจะน้อยกว่าโสมแดง แต่ราคาถูกกว่าโสมแดงพอสมควร

ขั้นตอนการผลิต คือ นำไปรากโสมสด อบแห้งโดยใช้อุณหภูมิที่ 50 องศาเซลเซียส นาน 48 ชั่วโมง นำไปตากแดดต่อนาน 1 สัปดาห์ จะได้โสมขาวพร้อมส่ง

โสมแดง

โสมขาว ที่นำไปผ่านวิธีการอบ สีของรากจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมแดง มีความชื้นเล็กน้อย เพื่อให้โสมมีสรรพคุณทางยามากขึ้น  โสมแดงนี้ถือว่ามีคุณค่าทางยามากที่สุดและราคาแพงกว่าโสมขาวพอสมควร

ขั้นตอนการผลิตโสมแดงจะซับซ้อนกว่าโสมขาว คือ นำโสมขาวที่ได้ ไปอบแห้งต่อโดยใช้อุณหภูมิสูงถึง 90-95 องศาเซลเซียส นาน 4 ชั่วโมงขึ้นไป หลังจากนั้นก็นำไปตากแห้งต่ออีก 1 สัปดาห์

ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมบางชนิดที่มีส่วนผสมของโสม อาจเลือกใช้โสมขาวที่มีสรรพคุณทางยาลดลงเพื่อลดราคาสินค้าลงให้ต่ำกว่าผลิตภัณฑ์อื่นในตลาด จึงควรเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ใส่โสมแดงอายุ 6 ปี เป็นส่วนผสม

สรรพคุณอื่นของโสม

เนื่องจากโสมมีทั้งสารซาโปนิน และสารจินเซนโนไซด์ มากมายหลายชนิด ทำให้มีคุณสมบัติหลายอย่าง คุณสมบัติเด่นๆ มีดังนี้

• ปรับสมดุลความดันโลหิตและการไหลเวียนโลหิต ให้เหมาะสม
• ปรับระบบประสาทส่วนกลาง
• ลดระดับน้ำตาลในเลือด
• เพิ่มสมรรถภาพการทำงานของร่างกาย ชะลอความแก่ ดูหนุ่มสาวกว่าวัย
• พัฒนาระบบความจำและประสาทสัมผัส
• ช่วยระบบการย่อย ดูดซึม ขับถ่าย
• เสริมสร้างอวัยวะภายในให้แข็งแรงมากขึ้น

ปริมาณการทานโสมที่เหมาะสม

ปกตินิยมทานครั้งละ 1 กรัม วันละ 1-3 ครั้ง ทานได้ทุกเวลาโดยไม่มีผลข้างเคียง แต่แนะนำให้ทานตอนท้องว่าง ซึ่งสารสกัดจะซึมเข้าสู่กระเพาะได้ง่ายกว่า

โสมยังถือเป็นพืชที่มีความปลอดภัยกว่าสมุนไพรหลายชนิดโดยไม่ต้องมีกฏหมายควบคุมเป็นพิเศษ ทานได้ทุกเพศทุกวัย บางคนอาจมีอาการไม่ชินในการทานช่วงแรกเพราะร่างกายมีการปรับสภาพแบบที่ไม่เคยเป็นมาก่อน จนเกิดอาการผิดปกติ แต่เมื่อทานจนชิน ร่างกายจะปรับสภาพได้เองภายใน 1 เดือน

อ้างอิงข้อมูลจาก: Wikipedia